Nieme filmy o Kościuszce - repremiera z muzyką na żywo
NIEME FILMY O KOŚCIUSZCE
- repremiera z muzyką na żywo
niedziela, 17 grudnia 2017, godz. 18.00
Kino Pod Baranami
Wspólnie z Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym (FINA) oraz Muzeum Historycznym Miasta Krakowa zapraszamy na uroczystą repremierę odrestaurowanych cyfrowo niemych filmów o Tadeuszu Kościuszce. Na ekranie Kościuszko pod Racławicami w reżyserii Orlanda oraz Pierwsza miłość Kościuszki Jerzego Orshona. Projekcji towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu Semi-Invented Altered Trio.
Repremiera filmów odbędzie się w ramach finisażu wystawy Rozważny i Romantyczny organizowanej przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa w 200. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki. Tytuł ekspozycji nawiązuje do popularnej powieści Jane Austen z 1811 r., ale przede wszystkim jest odwołaniem do postawy życiowej Tadeusza Kościuszki, który żył na przełomie dwóch epok: oświecenia i romantyzmu. Ideą wystawy jest uczczenie i przypomnienie postaci Kościuszki - człowieka nieprzeciętnego, łączącego rozwagę czasów oświecenia, typowe cechy żołnierza oraz delikatność i wrażliwość mężczyzny nowej epoki. To okazja, aby ujrzeć go na nowo i odkryć jako człowieka bliskiego współczesnemu, dla którego wolność była jak pisał – „najsłodszym dobrem”.
Oparty na sztuce Władysława Anczyca Kościuszko pod Racławicami nieznanego z imienia i nazwiska reżysera o pseudonimie Orland to jeden z pierwszych polskich filmów patriotycznych, z wątkiem miłosnym przedstawionym na tle wydarzeń historycznych roku 1794. Pierwsza miłość Kościuszki Jerzego Orshona to niskobudżetowa produkcja zrealizowana przez nieliczną ekipę filmową. Fabuła opiera się na historii romansu przyszłego Naczelnika z Ludwiką, córką Wojewody Sosnowskiego i rozgrywa się po powrocie Tadeusza Kościuszki ze stypendium we Francji. Jest to jedna z najbardziej nietypowych produkcji kinematografii II RP. Oba filmy zostały poddane cyfrowej rekonstrukcji w ramach projektu Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego Nitrofilm – „Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie”.
Podczas pokazu w Kinie Pod Baranami odrestaurowane nieme filmy na żywo zilustruje muzycznie zespół Semi-Invented Altered Trio. Twórcą zespołu jest Adrian Konarski - uznany kompozytor muzyki filmowej i teatralnej, twórca ścieżek dźwiękowych między innymi do Pręg i Senności Magdaleny Piekorz oraz sztuk teatralnych i filmów w reżyserii Jerzego Stuhra (m.in Obywatel). Towarzyszą mu skrzypek Michał Półtorak oraz Dominik Klimczak grający na instrumentach perkusyjnych.
Przed seansem wprowadzenie do historii filmów oraz kulis ich produkcji wygłosi Grzegorz Rogowski - filmograf FINA i autor książek o tematyce filmowej.
WSTĘP WOLNY*
*Odbiór bezpłatnych wejściówek w kasie Kina. Ilość ograniczona.
O FILMACH:
KOŚCIUSZKO POD RACŁAWICAMI | KOŚCIUSZKO POD RACŁAWICAMI
reż. Orland, Polska 1914/1927, 26'
Film został realizowany w 1913 roku w okolicach Lwowa przez wytwórnię Leopolia-Film. W 1927 roku, w 133. rocznicę Insurekcji Kościuszkowskiej, Biuro Kinematograficzne Poloniafilm, dodało nowe plansze i pokazywało film w warszawskim kinie Urania pod zmienionym tytułem Bitwa pod Racławicami. Na początku lat 30. dodano fragment nieznanego, archiwalnego filmu, prezentującego paradę wojskową.
Jedyny zachowany materiał filmowy to dwie rolki taśmy, przekazane Filmotece Narodowej w 2009 roku przez osobę prywatną. Pierwotnie film miał 5 aktów i trwał około godziny. Zachowały się fragmenty o łącznej długości 421 metrów, czyli 25 minut projekcji w prędkości 18 klatek na sekundę. Pomimo złego stanu zachowanych materiałów, skanowanie taśmy powiodło się. Restauracja obrazu była możliwa w bardzo ograniczonym zakresie, ze względu na zaawansowaną degradację podłoża i wyjątkowo liczne uszkodzenia mechaniczne. Nie zachowała się żadna dokumentacja produkcji z okresu powstania filmu. Na podstawie materiałów prasowych oraz późniejszych opracowań, ustalono część obsady i ekipy filmowej. Reżyser i odtwórca głównej roli, o pseudonimie Orland, nie jest znany z imienia i nazwiska.
PIERWSZA MIŁOŚĆ KOŚCIUSZKI | PIERWSZA MIŁOŚĆ KOŚCIUSZKI
reż. Jerzy Orshon, Polska 1929, 73'
W zbiorach Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego znajduje się negatyw kamerowy na taśmie nitro, pozyskany w 1960 roku od osoby prywatnej. Materiał jest niekompletny i jedynie częściowo zmontowany. Zawiera kilkanaście roboczych plansz dialogowych i narracyjnych oraz odrzuty, werki i niewykorzystane duble.
Głównym celem prac była rekonstrukcja fabuły i współczesny montaż na podstawie programu kinowego, recenzji, źródeł historycznych oraz znaków montażowych na taśmie. Do materiału dodano plansze informujące o przebiegu fabuły oraz bohaterach, wizualnie odróżniające się od oryginalnych.
2017 – ROK TADEUSZA KOŚCIUSZKI
Rok 2017 został ustanowiony przez Sejm i Senat Rokiem Tadeusza Kościuszki, w związku z przypadającą w tym roku 200. rocznicą jego śmierci. Kościuszko – Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej i przywódca ogólnonarodowego powstania – insurekcji kościuszkowskiej, to polski i amerykański generał, niezłomny bojownik w walkach o niepodległość. Zajmuje szczególne miejsce w panteonie narodowych bohaterów.
ORGANIZATORZY:
zdjęcia
